Konflikt serologiczny..

                                       

Konflikt serologiczny występuje najczęściej wtedy, gdy jest niezgodność serologiczna matki i ojca dziecka w zakresie układu Rh. Jeśli matka jest osobą Rh ujemną, ojciec Rh dodatnią, a dziecko odziedziczy czynnik Rh po ojcu, to nawet gdy bardzo mała ilość krwi dziecka przedostanie się do krwiobiegu matki, u matki wytwarzają się przeciwciała przeciw krwinkom płodu, które przechodzą przez łożysko do krwiobiegu płodu. Te przeciwciała powodują hemolizę, czyli rozpad krwinek czerwonych płodu.

Choroba hemolityczna

W zależności od stopnia nasilenia hemolizy wyróżnia się kilka postaci choroby hemolitycznej i stosuje różne leczenie. W pierwszej ciąży, której towarzyszy konflikt serologiczny, rzadko dochodzi do powikłań, bo rzadko zdarza się, aby krew dziecka spotkała się z krwią matki. Do takiej sytuacji dochodzi najczęściej podczas porodu, ale należy pamiętać, że także po poronieniu, ciąży ektopowej oraz po zabiegach w czasie ciąży (amniocenteza, biopsja kosmówki).

Najczęściej do wystąpienia skutków konfliktu serologicznego, czyli do pojawienia się choroby hemolitycznej, dochodzi w kolejnych ciążach. Następstwa choroby hemolitycznej to w postaci najłagodniejszej: niedokrwistość i żółtaczka, a w postaci ciężkiej - uogólniony obrzęk lub obumarcie płodu. Nasilona żółtaczka zagraża uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.

Profilaktyka w zakresie konfliktu serologicznego

Profilaktyka obejmuje oznaczanie czynnika Rh u wszystkich ciężarnych.  Kobiety z Rh ujemnym, u których nie wykazano przeciwciał, badanie obecności przeciwciał powtarza się w 28. tygodniu ciąży. U ciężarnych z Rh ujemnym, u których obecne są przeciwciała, badania powtarza się co 2-4 tygodnie.

Aby uniknąć skutków konfliktu serologicznego w następnej ciąży, kobiecie z czynnikiem Rh ujemnym, która urodziła dziecko z czynnikiem Rh dodatnim, nie później niż 72 godziny po porodzie podaje się immunoglobulinę anty-D.

Obecnie coraz częściej podaje się także immunoglobulinę anty-D około 28. tygodnia ciąży. Immunoglobulinę anty-D podaje się matce nie tylko po urodzeniu dziecka z Rh dodatnim, ale również po poronieniu, ciąży ekotopowej, zabiegach w okresie ciąży oraz po omyłkowym przetoczeniu krwi Rh dodatniej.

Konflikt w obrębie grup głównych AB0

Obecnie, w związku z szeroko stosowaną profilaktyką konfliktu Rh, częściej występuje mniej groźny konflikt w obrębie grup głównych AB0. Dotyczy on sytuacji, w której mama ma krew grupy 0, a dziecko grupy A lub B. Konflikt w grupach ABO może wystąpić już w pierwszej ciąży bez wcześniejszej immunizacji. Jeśli do niego dojdzie, skutkuje to przede wszystkim wystąpieniem żółtaczki (podwyższeniem poziomu bilirubiny u noworodka), a leczy się najczęściej naświetlaniem lampami, czyli fototerapią.

ola.